सतत फनफन वेदनांसह डोकेदुखी अनेक कारणांमुळे होऊ शकते.
लक्षणे खालीलप्रमाणे आहेत
संपूर्ण डोके किंवा डोक्याचा अर्ध्या भागात वेदना चिडचिडेपणा आणि राग येणे मानसिक थकवा येण्याची कारणे डोकेदुखीची अनेक कारणे असू शकतात, त्यापैकी काही म्हणजे पोट खराब होणे, बद्धकोष्ठता, अपचन, सर्दी, फ्लू आणि तणाव. सतत घेतलेले चुकीचे व तामसिक प्रकृतीचे अन्न पचनसंस्थेमध्ये नीट पचले जात नाही, तर त्याच्या कुजण्याने निर्माण होणारे विषारी पदार्थ डोकेदुखी, सर्दी इत्यादी लक्षणे निर्माण करतात. अशा स्थितीत बद्धकोष्ठता किंवा अपचनासाठी सांगितलेल्या पद्धती वापराव्यात.
डोळ्यांची कमकुवतपणा, दात किडणे, स्पॉन्डिलोसिस, उच्च किंवा कमी रक्तदाब, गाठी आणि इतर अनेक कारणांमुळे देखील डोकेदुखी होऊ शकते. अति मानसिक श्रम, चिंता, तणाव आणि शोक यामुळेही डोकेदुखी होते. महिलांमध्ये मासिक पाळीच्या अनियमिततेमुळेही डोकेदुखीचा त्रास होतो. नशा, अशक्तपणा, मज्जासंस्थेची तीव्र हानी, थकवा, यकृत आणि प्लीहाचे विकार, कुपोषण, रात्रीचे जागरण आणि केसांना रंग देने यामुळेही डोकेदुखी होते. त्यामुळे डोकेदुखी कायम रहते. त्यामुळे एखाद्या प्रशिक्षित निसर्गोपचाराचा सल्ला घ्यावा आणि आवश्यक चाचण्या केल्यानंतर कारणानुसार उपचार करावेत.
उपचार
पोटदुखीमुळे होणार्‍या डोकेदुखीचा सर्वात सोपा उपचार म्हणजे लिंबू पाणी एनीमा. उन्हाळ्याच्या दिवसात कोल्ड स्पाइनल स्प्रे किंवा स्पाइनल बाथ घेतल्याने लगेच फायदे दिसून आले आहेत. यानंतर, मणक्याचा आणि डोक्याचा हलका मसाज व्हायब्रेटरने करावा. पायाच्या तळव्यावर एक मिनिट जोरदार पाण्याचा शॉवर घेतल्यास डोकेदुखीमध्ये त्वरित आराम मिळतो. हिवाळ्यात, पाठीचा कण्याला गरम शेक दिला जाऊ शकते. सकाळी जलनेती आणि शीतलीमुळे होणारी डोकेदुखी आणि चंद्रभेदन प्राणायामाचा सराव केल्यास आराम मिळतो. डोक्यावर आणि नाभीवर मातीची पट्टी किंवा थंड पाण्याने ओलसर कापड लावून त्यावर नियंत्रण ठेवता येते.
उच्च रक्तदाबामुळे होणाऱ्या डोकेदुखीमध्ये कोल्ड स्पायनल बाथ किंवा स्पायनल पट्टी फायदेशीर ठरते. जर थंड हवामान असेल तर, कमी रक्तदाबामुळे डोकेदुखीमध्ये कोमट स्पायनल बाथ फायदेशीर ठरते. थंड पाण्याची धारा थोडावेळ डोक्यावर टाकणे किंवा गरम फुट बाथ करणे देखील फायदेशीर आहे. अशा रुग्णांचा आहार अतिशय हलका व सात्विक असावा. एक-दोन दिवस फळांच्या आहाराचे पुरेसे फायदे होतील. सततच्या डोकेदुखीसाठी, योग्य तपासणीनंतर, प्रशिक्षित निसर्गोपचाराच्या देखरेखीखाली संपूर्ण उपचार केले पाहिजेत. डोकेदुखीसाठी कुंजल, जलनीती आणि सूत्रनेती यांचा सराव सकाळी रिकाम्या पोटी करावा. सूर्यनमस्कार डोकेदुखीमध्ये खूप फायदेशीर असल्याचे आढळून आले आहे. नाडीशोधन, कपालभाती, भस्त्रिका आणि उज्जयी प्राणायामचा सराव करावा. या रोगातही घृतनेती लाभ देते. निराशाजनक विचार सोडून आयुष्यातील सर्व परिस्थितीत आत्मपरीक्षण करून मन प्रसन्न ठेवणे आणि आशावादी बनणे डोकेदुखीच्या रुग्णांसाठी फायदेशीर आहे.
वरीलपैकी कुठलाही प्रयोग करण्याअगोदर तज्ञांचा सल्ला घ्यावा.