पोटदुखी ही देखील एक सामान्य समस्या आहे. लहान मुले, वृद्ध आणि तरुण सर्वांनाच या समस्येने ग्रासले आहे.
लक्षणे पुढीलप्रमाणे आहेत:
- ओटीपोटात वेदना;
- शौचास गेल्यानंतर थोडा आराम जाणवणे;
- अधूनमधून किंवा सतत वेदना,
- खाण्याची अनिच्छा,
- कधी कधी पोटदुखीसह उलट्या झाल्याची तक्रार
कारणे:- पोटदुखीमुळे अनेकदा बद्धकोष्ठता, अपचन यासारखे आजार होतात. पोट व्यवस्थित साफ न झाल्यास मोठ्या आतड्यात पडून मल कोरडा होतो. पोटातील जंत आणि पोटात जमा झालेली हवाही काही वेळा पोटदुखीचे कारण बनते. खूप श्रीमंत आणि मसालेदार अन्न सतत खाल्ल्यानंतरही ओटीपोटात वेदना होतात. अल्सर, कोलायटिस आणि एन्टरिटिसमुळे देखील पोटदुखी होते. काहीवेळा तो आहारातील अनियमिततेमुळे होतो.
उपचार:- पोटदुखीवर उपचार करताना सर्वप्रथम कोमट पाण्याचा एनीमा घेऊन पोट साफ करावे. पोटावर कोमट-कोल्ड कॉम्प्रेस आणि मातीची पट्टी ठेवल्यानेही वेदना थांबतात. कोमट पाण्याने कटीस्नान घेतल्यानंतर ही आराम मिळतो. पोटदुखी झाल्यास अन्न ताबडतोब बंद करावे. काहीवेळा नाभी त्याच्या ठिकाणाहून साकल्याने देखील ओटीपोटात वेदना होतात. अशा स्थितीत, सकाळी रिकाम्या पोटी, नाभीला बरे करणाऱ्या आसनांचा सराव करावा. त्यानंतर योगिक सूक्ष्म व्यायाम आणि ताडासन, कटिचक्रासन, पदहस्तासन, सुप्तपवनमुक्तासन, भुजगासन, धनुरासन, वज्रासन, मंडुकासन आणि अर्ध मत्स्येंद्रासन या उदर शक्ती विकास क्रियाकलापांचा सराव करावा. भस्त्रिका, सूर्यभेदन प्राणायाम आणि अग्निसार क्रिया देखील पोटदुखीसाठी फायदेशीर आहेत.