amitbhorkar अन्न पचनानंतर त्यापासून रस, रक्त, मांस, मेद, इत्यादी जीवनास आवश्यक गोष्टी तयार होतात परंतु अन्न जर पचले नाही तर शरीराचा विकास तर होतच नाही, उलट खाल्लेले अन्न आपल्याला अपाय कारक ठरते, म्हणून अन्नाचे पचन होणे गरजेचे आहे. अन्न प्रमाणशीर सेवन केले तर त्याचे पचन होते. शिळे व पचनास कठीण असे अन्न खाल्ल्याने अजीर्ण होते. अजीर्ण … Read more
उचकी हे आमाशय विकारातील एक लक्षण आहे. श्वासनलिकेचे तोंड उघडले म्हणजे पोटाचा पडदा व श्वासनलिका यांच्या कार्याची आपसात सुसंगती असावी लागते. श्वासनलिका बंद झाली म्हणजे पोटाचा पडदा सैल होतो. या नेहमीच्या कार्यात व्हेगस नेर्व्ह ( Vagus nerve ) हा ज्ञानतंतू उत्तेजित झाल्यामुळे बिघाड झाला म्हणजे आकुंचित होतो व उचकी लागते. उचकी का लागते/येत:- १) पोट … Read more
आमाशयातील द्रवमिश्रीत पदार्थ तोंडावाटे बाहेर पडला तर त्याला ‘ वांती ‘ असे म्हणतात. वांती हा स्वतंत्र रोग नसून कित्येक रोगांत आढळणारे हे एक लक्षण आहे. १) पित्त वाढल्याने उलट्या होतात. २) आमाशयाच्या रोगात (अजीर्ण, अग्निमांद्य इत्यादी रोगांत) उलट्या होतात. ३) यकृताच्या रोगात ४) मुत्रपिंडाच्या रोगात ५) मेंदूच्या रोगात ६) गर्भाशयाच्या रोगात उलट्या होतात. ७) कॉलऱ्यामध्ये … Read more
पोटातील आतड्यात ज्या कृमी होतात त्यास जंत असे म्हणतात. बहुत करून लहान मुलांच्या पोटात जंताचा विकार होतो. निदान – मळावाटे एखादा जंत पडणे हेच पोटात जंत झाल्याचे खात्रीचे लक्षण समजावे. इतर लक्षणामध्ये मुलांच्या पोटात दुखते पोट काहीसे मोठे व फुगून आलेले दिसते. केव्हा केव्हा मूल खा खा करते परंतु अन्न नीट पचत नाही. जुलाब होतात … Read more
पोटशूळ म्हणजे पोटात दुखणे. पोटशूळ अनेक कारणांमुळे सुरू होऊ शकते ते खालील प्रमाणे… १) वातुळ पदार्थ (पोटात वायू धरणारे पदार्थ खाल्ल्याने पोट दुखते) २) मलावरोध झाल्यानेही पोट दुखते. ३) थंडीमुळे पोट दुखते. ४) जंतामुळे ही पोट दुखते. ५) धास्ती, भिती, चिंता इत्यादी मानसिक कारणाने पोट दुखते. ६) आंतड्याच्या आतील बाजूच्या स्नायू संकोचाने पोट दुखते. ७) … Read more
साधारणपणे प्रौढ माणसास जडणारा हा आजार आहे. पुष्कळ दिवसापर्यत एकसारखे अजीर्ण होत राहिल्यास अग्निमांद्याचा विकार जडतो. चहा, कॉफी, तंबाखु किंवा मद्य यांचे अतिसेवन करणे किंवा पचनास जड असलेले अन्न रोजचा आहारात समाविष्ट होणे या कारणाने भूक मंदावते व अग्निमांद्याचा विकार होतो. अग्निमांद्यामध्ये तोंडास चव नसते. जठर रस कमी प्रमाणात सुटतो. त्यामुळे बरेचसे अन्न पचन न … Read more
अत्यंत भयानक व प्राणघातक असा हा आजार आहे. जखमेतून धनुर्वाताच्या क्लोस्ट्रीडियम टिटॅनी (Clostridium Tetani) या जंतूचा प्रवेश झाल्याने रोग होतो. कधी कधी जखमेशिवाय ही हा रोग होतो. या रोगात स्नायूचा संकोच होतो. मधून मधून झटके येतात. धनुर्वाताचे जंतू घोड्याची लीद, शेणखत, केरकचरा, गोठे, गंजलेले लोखंड, घोड्याच्या पागा या ठिकाणी अधिक असतात. शरीरात नैसर्गिकपणे या रोगाविरूद्ध … Read more
आम्लपित्ताच्या आजाराकडे दुर्लक्ष झाले तर त्याचे पुढे आमाशयव्रणात रूपांतर होते. आपण खाल्लेले अन्न पखालीसारखा आकार असलेल्या आपल्या आमाशयात जाते. तेथे आमाशयाच्या आकुंचन प्रसरणामुळे घुसळण होते आणि पचनास योग्य असा रांधा तयार होतो. आमाशयात घुसळण चालू असताना आपण खाल्लेल्या अन्नात जर कडक व पचनास कठीण अशी वस्तू असेल तर ती आमाशयाच्या मऊ भिंतीला खरडून जाते व … Read more
प्रतिलोम क्षय AQUIRED IMMUNO DEFFICIENCY SYNDROMEज्या व्यक्तीच्या डोक्यावर हात ठेवील ती व्यक्ती पाहता पाहता जळून भस्म होनार असा भगवान महादेवाच्या वरदानामुळे भस्मासुराला अशी काही शक्ती प्राप्त झाली होते. पुराण ग्रंथातून भस्मासुरासंबंधी अशी एक कथा सांगण्यात येते. आधुनिक काळात एड्स या रोगाला देखील तशीच शक्ती प्राप्त झाली आहे. या रोगांच्या संसर्गात जो कोणी येईल तो झिजून … Read more
आमवात हा रोग ज्वर आणि सांधेदुखी असणारा सांसर्गिक आजार आहे. हा आजार ५ ते १५ वर्षाचे मुलांना प्रामुख्याने होतो दाट राहणाऱ्या समाजामध्ये व गरीब कुटुंबामध्ये अधिक प्रमाणात आजारात अनुवंशिकता ही असते. लक्षणे –प्रथम अंग कसकसल्यासारखे होऊन अंगात ताप भरतो. ताप १०३ ते १०५ अंश फॅरनहाअिट पर्यंत चढतो. नंतर मनगटाचा सांधा पायाचा घोटा यावर सूज येते. … Read more
